Ten maleńki budynek przypomina historię regionu. Dawna cerkiew greckokatolicka pod wezwaniem świętego Mikołaja w Grabówce zbudowana została w połowie XVII wieku. Zniszczony obiekt stopniowo jest remontowany z inicjatywy parafii.
Cerkiew zbudowana została w 1864 roku w miejscu, w którym prawdopodobnie wcześniej znajdowała się inna świątynia z drewna. Cerkiew pw. św. Mikołaja w Grabówce to budynek murowany, zbudowany na planie prostokąta z węższym, zamkniętym półkoliście prezbiterium. Obiekt wzniesiony został z kamienia i otynkowany, posiada drewnianą kruchtę.
Właścicielem obiektu jest Parafia Rzymskokatolicka w Grabówce. Budynek dawnej cerkwi w 1994 roku został wpisany do rejestru zabytków.
Ostatni duży remont świątyni przeprowadzono w okresie międzywojennym. We wnętrzu zachowała się figuralna dekoracja malarska stropów, która dziś posiada dużą wartość artystyczną. Budynek zlokalizowany jest z dala od centrum wsi, w otoczeniu zieleni Pogórza Dynowskiego. Już po zakończeniu II wojny światowej cerkiew została opuszczona i od tamtego momentu nie pełni funkcji sakralnej.
Z biegiem lat budynek niestety zaczął popadać w ruinę. Pozbawiony został większości stolarki okienne, pojawiły się pęknięcia i zarysowania ścian oraz deformacje drewnianej konstrukcji kruchty. Dodatkowo zaobserwowano korozję blaszanego pokrycia dachowego oraz uszkodzenia konstrukcji dachowej.
Parafia Rzymskokatolicka w Grabówce w 2020 roku podjęła gruntowne i szeroko zakrojone prace remontowe i budowlane przy zabytkowej cerkwi. Przed przystąpieniem do prac zabezpieczone zostały polichromowane deski stropowe nawy i prezbiterium i przewiezione do pracowni konserwatorskiej – informuje Wojewózki Urząd Ochrony Zabytków w Przemyślu.
W pierwszej kolejności wymieniono drewniany, belkowy strop oraz konstrukcję najbardziej zagrożonej drewnianej kruchty. W kolejnym kroku wykonano w 2021 roku remont wieżyczki w szczycie kalenicy dachu nawy oraz wymieniono pokrycie dachowe połaci północnej i wykonano pełne deskowanie. W 2022 roku taki sam zakres prac przeprowadzono przy połaci południowej.
Prace przy cerkwi prowadzone są etapami oraz przy zaangażowaniu dotacji publicznych, gdyż niewielka Parafia w Grabówce nie jest w stanie wykonać ich z własnych środków, dlatego tempo prac uzależnione jest od zebranych na remont środków.
źródło: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków z/s w Przemyślu (wuozprzemysl.pl)
Czytaj też: Architektura sakralna | Zabytek | Ciekawostki | Historia | whiteMAD na Instagramie
Na pierwszym zdjęciu budynek PRZED rozpoczęciem prac remontowych:
