Park na Placu Morawskim w Brnie stał się nowym, tętniącym życiem miejscem, jednocześnie pełnym spokoju i ostro kontrastującym ze zgiełkiem i ruchem ulicznym miasta. Projekt reprezentuje kompleksowe podejście do rewitalizacji często uczęszczanej przestrzeni publicznej w historycznym centrum Brna, spełniając wymagania XXI wieku. Obejmuje elementy niebiesko-zielonej infrastruktury, wymogi zrównoważonego rozwoju środowiska i różnorodności biologicznej oraz współtworzenie społeczności.
Cechą charakterystyczną i wyróżniającą jest obszar centralny, który wprowadza do Brna nową przestrzeń publiczną – arenę miejską. Jest to miejsce spotkań w sercu parku, wyposażone w fontannę tworzącą lustro wodne lub mglistą chmurę. Arenę otacza masywna ławka w formie pierścienia, która nadaje temu miejscu poczucie spokoju. Ta wyjątkowa przestrzeń przeznaczona jest wyłącznie dla pieszych. Ławka zachęca do odpoczynku, gdzie każdy może się zrelaksować pośród zieleni w środku hałaśliwego miasta. Latem, gdy kwitnie życie w przestrzeni publicznej, Arena staje się doskonałym miejscem orzeźwienia dla dzieci i dorosłych. Dzięki temu zyskała przydomek „Morza Brneńskiego”. Centralny obszar, charakteryzujący się dynamiczną żywotnością i poetyckim spokojem, stanowi rdzeń projektu. Miejsce to zmienia swój rytm wraz z porami roku, a nawet w ciągu dnia.
Bardzo ważne było także odkrycie potencjału części północnej i wkomponowanie kawiarni i placu zabaw w nowy wygląd parku. Niewykorzystane wcześniej tereny zostały całkowicie przekształcone w atrakcyjne miejsce z widokiem na nowo odkrytą panoramę miasta z kościołem św. Tomasza. Pawilon kawiarniany pełni funkcję łącznika między parkiem a miastem. Sama kawiarnia wraz z tarasem zamyka okrągłą, zacienioną promenadę pod starymi drzewami i tworzy różnorodne przestrzenie do relaksu i interakcji. Temat refleksji przywołuje neonowy napis „Budoucnost” (Przyszłość) na zardzewiałej fasadzie kawiarni, której elewacja jest wykonana ze stopniowo rdzewiejącej stali, odpornej na warunki atmosferyczne.
W centrum części przeznaczonej dla najmłodszych znajduje się karuzela oraz różnej wielkości krzesła i stoły. Oryginalne elementy inspirowane są koncepcją miasta jako metropolii pełnej kawiarni. Wzdłuż okrągłej promenady znajdują się tereny trawiaste i łąkowe, które zapewniają spokój i cień. Wyraźna krawędź wizualnie łączy park z otoczeniem. Spacerując po okolicy można cieszyć się każdą porą roku opartą na aktualnie kwitnących bylinach i roślinach cebulowych. Kwiaty, krzewy i drzewa tworzą oazę spokoju i bezpieczeństwa. Wejścia do parku zaprojektowano wzdłuż wyznaczonych ścieżek. Zastosowano tu metodę mapowania oryginalnych utartych szlaków w świeżym śniegu przy użyciu zdjęć z dronów. Kluczowa trasa składa się z szerokiej alei głównej, mniejszych połączeń w układzie promieniowym i okrągłej promenady.
Park na Placu Morawskim to także niebiesko-zielona infrastruktura, która przywraca reżim wodny do pierwotnego stanu. Te inspirowane naturą instalacje maksymalizują retencję wody deszczowej w parku, umożliwiając jej bezpieczną infiltrację w ziemię i zapewniając lepsze nawodnienie dla roślinności. W upalne dni w parku i jego okolicach panuje sprzyjający mikroklimat, który dodatkowo wzmacnia fontanna i chłodzące dysze mgiełkowe. Niebiesko-zielona infrastruktura jest podstawowym środkiem przystosowania się do zmian klimatycznych na obszarach zurbanizowanych, ponieważ systematycznie i najskuteczniej zapobiega powodziom i suszom.
Wszystkie nawierzchnie utwardzone są pochyłe, kierując wodę do żwirowych łach i systemów bruzd żwirowych. Część wody deszczowej wykorzystywana jest do podlewania koryta zalewowego, drzew w żwirze czy pasa na północnym skraju parku. Selekcja gatunków kontynuuje istniejącą różnorodność i wprowadza także gatunki obce, tolerujące zmiany klimatyczne. Korony krzewów przycinane są stopniowo, tworząc solitery. Większe obszary trawników intensywnie przyjmują i absorbują wodę ze względu na głębokie profile żwirowe. Występują one w trzech rodzajach: miejsce piknikowe w obszarze parku centralnego, zbiorowiska trawiasto-ziołowe na terenach półcienistych pod drzewami i w rozlewiskach, żwirowe trawniki wokół urządzeń zabawowych i obsiane spoiny kostki granitowej.
Charakterystycznym elementem parku jest obrzeże składające się z warstw zielnych, krzewów i drzew. Tworzy to chronione ramy środowiskowe z dobrymi warunkami dla rozwoju zróżnicowanej przyrody. Koryto z modelowanymi zagłębieniami i wzniesieniami inspirowane jest naturalnymi procesami zachodzącymi w okresowo zalewanych biotopach krajobrazu Moraw. Trzy typy siedlisk uwzględniające warunki wodne obejmują obniżenia, wyżyny i strefę przejściową. Podobnie w pobliżu kawiarni znajdują się wypełnione wodą rabaty z trawy i paproci.
Studio: Consequence forma architects
Autorzy: Martin Sládek, Janica Šipulová i inni
Lokalizacja projektu: Plac Morawski w Brnie, Republika Czeska
Rok ukończenia: 2022
Zdjęcia: BoysPlayNice
Czytaj też: Ekologia | Zieleń | Czechy | Ciekawostki | whiteMAD na Instagramie
Temat: Park na placu Morawskim w Brnie przeszedł metamorfozę
