Nowy dworzec kolejowy w Koninie, połączony z centrum handlowym, jest gotowy. Mieszkańcy czekali na ten moment od bardzo dawna. Budynek, który zastąpił dawny obiekt, to nie tylko punkt przesiadkowy dla pasażerów, ale również centrum handlowe „Dekada”.
Otwarcie Zintegrowanego Centrum Handlowo-Komunikacyjnego „Dekada” poprzedziły lata przeróżnych perturbacji i odkładania budowy na kolejne terminy. Wydawało się, że inwestycja nigdy nie doczeka się realizacji. Teraz mieszkańcy Konina i podróżni mogą korzystać z całkiem nowego obiektu.
Zintegrowane Centrum Handlowo-Komunikacyjne „Dekada”. Fot. whiteMAD/Mateusz Markowski
Niemal sto lat temu w tym samym miejscu otwarto pierwszy dworzec w Koninie. Oddany w 1926 roku budynek dworca zbudowano według typowego i powtarzanego w innych miastach projektu, opracowanego przez naczelnika wydziału budownictwa Warszawskiej Dyrekcji Kolei Państwowych, arch. inż. Romualda Millera. Budynek miał cechy tzw. stylu narodowego i swoim wyglądem przypominał tradycyjny, prowincjonalny dwór szlachecki. Wrażenie to potęgowała przysadzista bryła z wyraźne akcentowanymi elementami polskiego renesansu i baroku. W oczy rzucały się wydatne gzymsy, jasne tynkowane ściany, bogate zdobienia, strome spadziste dachy, proste oraz okrągłe okna, otwory drzwiowe zwieńczone pełnymi łukami, a także portal wejściowy z kolumnami. W tym samym okresie powstał bliźniaczy dworzec w Kole, który przetrwał do dziś. Cztery lata temu budynek przeszedł kompleksową renowację, o której pisaliśmy tutaj: DWORZEC PKP W KOLE JUŻ PO REMONCIE. TO BYŁA METAMORFOZA TOTALNA.
Bliźniaczy dworzec kolejowy w Kole. Fot. Travelarz, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
W pobliżu dworca wzniesiono także ośmiokątną wieżę ciśnień o konstrukcji żelbetowej. Od lat 70. pozostawała nieużywana, a obecnie mieści galerię sztuki współczesnej Wieża Ciśnień. We wrześniu 1939 roku na budynek konińskiego dworca spadły niemieckie bomby. Odbudowano go już na początku lat 40. Po wojnie budowa nowoczesnych obiektów dworcowych, zwłaszcza w większych ośrodkach miejskich, była jednym z głównych celów inwestycyjnych na kolei w Polsce. O budowie nowego dworca dla Konina zaczęto myśleć już w drugiej połowie lat 60. XX wieku, a na początku lat 70. zaczęto pierwsze wyburzenia i wycinkę drzew, mające na celu przygotowanie terenu pod nową inwestycję. Autorem projektu nowego, modernistycznego zespołu dworcowego był Zygmunt Kłopocki z Biura Projektów Kolejowych w Poznaniu. Nowy dworzec kolejowy w Koninie miał być znacznie większy i połączony w jedną całość z dworem PKS oraz pocztą i dworcem pocztowym.
Stary dworzec oraz nowy. Fot. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa i whiteMAD/Mateusz Markowski
Wyburzanie starego dworca i budowa nowego, rok 1977 i 2022. Źródło: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa i whiteMAD/Mateusz Markowski
Do rozbiórki starego budynku dworca przystąpiono w 1977 roku, lecz Ministerstwo Komunikacji, które finansowało całą inwestycję, wycofało fundusze. Zdążono zbudować jedynie wschodnią część nowego kompleksu, która miała mieścić dworzec PKS. Została jednak w posiadaniu PKP, a PKS pozostał w swoim dawnym budynku przy ulicy Grunwaldzkiej. Nieukończony budynek dworca służył koninianom i podróżnym przez niemal pół wieku. Nigdy nie był specjalnie lubiany, a przez lata postępowała jego degradacja i upadek otwierających się tam sklepów i punktów gastronomicznych. W 2012 roku Dworzec PKP w Koninie zyskał nowy wygląd. Szarym i zaniedbanym murom stacji kolejowej nadano nowe, intensywne barwy, co nie wyszło budynkowi na dobre i zaczęto jeszcze bardziej domagać się nowego obiektu, na jaki zasługuje to niemal 70-tysięczne miasto.
Dworzec z lat 70. w intensywnych barwach i nowy kompleks. Fot. whiteMAD/Mateusz Markowski
O pomyśle na budowę nowego dworca mówiło się od lat. W końcu obietnice zostały przekute w realne działania. W połowie 2022 roku ruszyła budowa i rozpoczęto rozbiórkę budynku z lat 70. Galeria wraz z nowym dworcem położona jest w ścisłym centrum miasta, przy ul. Kolejowej. W jej sąsiedztwie znajdują się duże osiedla mieszkaniowe, przystanki komunikacji miejskiej i PKS oraz infrastruktura drogowa łącząca Konin z okolicznymi miejscowościami. W nowym obiekcie pojawiły się kasy PKP oraz dwie kasy, przy których można kupić bilety na PKS. Na klientów centrum handlowego czeka ok. 20 marek. Uzupełnieniem oferty handlowo-usługowej jest strefa restauracyjna. Wszelkie szyldy utrzymane są w stonowanej, biało-czarnej kolorystyce. Zieloną ozdobą nowego kompleksu jest Zawiadowca – wiekowy dąb, który według szacunków Białowieskiego Parku Narodowego może liczyć około 250 lat. Drzewo wpisano na listę pomników przyrody, co uchroniło je przed wycinką.
Dąb Zawiadowca. Fot. whiteMAD/Mateusz Markowski
Od strony torów powstał projekt ściany z miejską grafiką. Została wykonana na specjalnej folii, używanej również do wyklejania autobusów czy samolotów. Stanowi ona pewną opowieść o Koninie i okolicach. Pojawiły się na niej elementy dotyczące górnictwa, ale także te związane z obecnymi działaniami miasta związanymi z odnawialnymi źródłami energii. Na grafice znalazła się pobliska Wieża Ciśnień, Słup Koniński, synagoga, zamek czy tak charakterystyczne dla konińskiego pejzażu wieżowce. Elewację zdobią też dwa podświetlone napisy „Konin. Tu płynie energia”. Grafika ciągnie się przez całą długość elewacji nowego budynku, z wyłączeniem elewacji dworca. Przed ścianą od strony torów stanęła też pergola, po której będą poprowadzone pnącza.
Zintegrowane Centrum Handlowo-Komunikacyjne „Dekada” powstało w ramach współpracy spółki Dekada z PKP. Za realizację projektu odpowiadały spółki Dekada SA oraz Xcity Investment Sp. z o.o. (należąca do Grupy PKP). Generalnym wykonawcą inwestycji była firma Budrem z Ostrowa Wielkopolskiego, a jej projekt architektoniczny przygotowały pracownie JSK Architekci i Unicorn Architecture.
Źródło: konin.naszemiasto.pl, propertydesign.pl
Czytaj też: Metamorfoza | Architektura | Dworzec kolejowy | Kolej | Konin
