Plac Solidarności w Gdańsku przejdzie metamorfozę! Właśnie rozstrzygnięto studialny konkurs urbanistyczno-architektoniczny organizowany przez Gminę Miasta Gdańska: Rewaloryzacja Placu Solidarności w Gdańsku wraz z wytycznymi do kształtowania jego bezpośredniego otoczenia. Pierwszą nagrodę w otrzymała pracownia APA Wojciechowski.
Plac Solidarności to jedno z najważniejszych, symbolicznych miejsc w Polsce. Jest poświęcone historycznym wydarzeniom z grudnia 70’ i sierpniowej fali strajków z 80’. To tu swoje początki miał ruch NSZZ Solidarność, któremu poświęcony jest budynek Europejskiego Centrum Solidarności. Kiedyś tło dla podniosłych wydarzeń, dzisiaj kolejny chaotyczny element miasta. Ten niezwykle ważny plac zasługuje na dbałe rozwiązania przestrzenne tworzące poczucie szacunku i powagi, których teraz stanowczo brakuje.
Celem proponowanej koncepcji jest jasne zdefiniowanie ram placu i charakteru każdej z jego przestrzeni oraz odpowiednie połączenie placu z miastem. Autorzy projektu starali się przy tym wzmocnić przesłanie, że to właśnie w tym miejscu rozpoczął się zmieniać świat. Praca oparła się na dwóch głównych ideach: na amfiteatralnej kontynuacji motywu oryginalnych kręgów oraz na wzmocnieniu ich koncentrycznej symboliki poprzez dodanie radialnego motywu iskier. Amfiteatralne ukształtowanie północnej i zachodniej części placu klarownie oddzieliło strefę sacrum – z oczywistym przestrzennie punktem centralnym od żywej i potencjalnie zgiełkliwej przestrzeni miejskiej. Uniesiona płaszczyzna amfiteatru tworzy miejsce na zabudowę komercyjną kształtującą strefę miejską. Projektowany układ okręgów definiuje kierunek kształtowania się przestrzeni publicznej, miejscami zazębia się z miastem, a także wchodzi do wnętrza ECS tworząc nową pętlę pieszą, wiążąc przestrzeń placu i jego okolic w jedną całość.
W tej całości można wyróżnić trzy strefy funkcjonalne. Strefę pamięci – mająca na celu przywrócenie podniosłego charakteru i ram centralnej części placu z Pomnikiem Poległych Stoczniowców. Strefę zieloną – wprowadzającą na plac zieleń miejską i parkową, wzmacniającą ramy i charakter placu, jednocześnie oddzielając go od ruchliwych ulic i łącząc z Drogą do Wolności. Strefę miejską – skupioną wokół przebudowanej, uzupełnionej ruchem tramwajowym ulicy Nowomiejskiej. Od tej strony, w zielonym zboczu umieszczony został parterowy budynek usługowy. Zielone zbocze dachu budynku opada w stronę placu, tworząc naturalną widownię, która wizualnie i akustycznie rozdziela spokojny teren sacrum od otaczającego zgiełku miasta.
Projekt rewaloryzacji przywraca potrzebny dla miejsca takiej rangi ład przestrzenny. Jasne definicje granic poszczególnych przestrzeni, uzupełnienie pustego teraz placu zielenią i propozycja wprowadzenia parterowej zabudowy usługowej – ożywiają to miejsce, jednocześnie polepszając wszystkie jego funkcje. Projekt z jednej strony tworzy żywą przestrzeń miejskiego węzła komunikacyjnego wciąż rozwijającego się w tych rejonach Gdańska – z drugiej chroni podniosły charakter istotnego dla historii Polski miejsca pamięci, odkrywając i dopełniając jego przekaz swoimi rozwiązaniami, w końcu przywracając cześć należną bohaterom.
Zespół autorski zwycięskiej pracowni APA Wojciechowski: Dżafar Bajraszewski, Michalina Dutkowska, Ostap Ivaniv, Hubert Natorff, Yaroslav Panasevych, Viktor Shupliak, Viktoria Sliusarenko, Nadia Surowiec, Anastasia Volyk, Szymon Wojciechowski.
Źródło: APA Wojciechowski
Czytaj też: Metamorfoza | Place, Skwery, Parki | Urbanistyka | Zieleń | Historia | Gdańsk
