Prusa 5
Kamienica w 2012 roku. Autor zdjęcia: Kriskros, CC BY-SA 3.0 PL, via Wikimedia Commons

Arcydzieło wrocławskiej secesji. Kamienicę uratował wzorowy remont z 2006 roku

Stolica Dolnego Śląska pełna jest wartościowych i imponujących zabytków. Dużą część tych obiektów stanowią efektowne kamienice z przełomu XIX i XX w. Dynamiczny rozwój Breslau w tym okresie zaobfitował całymi kwartałami bogatej czynszowej zabudowy. II wojna światowa przyniosła dla miasta ogromne zniszczenia. W jej wyniku zrujnowane zostało ponad 60 procent przedwojennej zabudowy, dlatego zachowane do dziś obiekty są tym bardziej cenne i warto o nie dbać. Secesyjna kamienica z ul. Prusa 5 czekała na remont przez dekady, ale jego efekt przeszedł najśmielsze oczekiwania.

Kamienica przy ul. Bolesława Prusa 5 we Wrocławiu została wzniesiona w 1902 r. według projektu Wilhelma Hellera dla innego architekta, Brunona Löffelholza. Jest to 5-kondygnacyjny budynek, który wyróżnia nietypowy dla Wrocławia układ polegający na zastosowaniu nowatorskiej kompozycji na planie miękkiego łuku. Ta rezygnacja z klasycznego narożnika, spiętego zwykle na środku wykuszem z wieżyczką, zaowocowała nietypowymi rozwiązaniami wewnętrznego układu budynku. Klatki schodowe znajdują się na zewnętrznych krańcach kamienicy, natomiast mieszkania kontynuują paraboliczny układ elewacji – stąd pokoje frontowe mają trapezowaty rzut.

Kamienica w 2010 roku. Autor zdjęcia: Mmaciek/fotopolska.eu, Licencja: CC-BY-SA 3.0


W boniowanym parterze znajdują się lokale handlowo-usługowe. Fasada rozczłonkowana jest trzema dwukondygnacyjnymi wykuszami, do których przylegają balkony o kutych metalowych balustradach. Elewacja zwieńczona jest szerokim, występującym przed lico fasady gzymsem z polichromią przedstawiającą tarczę słoneczną oraz nieboskłon ujęty z dwóch stron wicią bluszczu. Do wnętrza kamienicy prowadzą dwa portale wejściowe ze sztukateriami o motywach roślinnych. Te zresztą zdobią nie tylko portale, ale również wykusze oraz okna. Budynek wzbudził ogromny zachwyt ówczesnych mieszkańców miasta i szybko stał się ikoną wrocławskiej secesji.

Róg ul. Prusa i Świętokrzyskiej na pocz. XX w. i obecnie. Źródło: Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa i Google Maps

Zaniedbana kamienica w 2004 roku i budynek obecnie, po remoncie z 2006 roku. Autor zdjęcia: Neo[EZN]/fotopolska.eu, Licencja: CC-BY-SA 3.0 i Google Maps

Obiektowi udało się przetrwać Festung Breslau, choć nie bez szwanku. Jego fasada przez wiele lat nosiła na sobie drugowojenne postrzeliny. Po 1945 roku budynek nie doczekał się remontu, przez co stopniowo niszczał tracąc wiele ze swojego pięknego wystroju architektonicznego. Dopiero remont budynku z 2006 roku w ramach Pilotażowego Programu Rewitalizacji Miasta Wrocławia przywrócił kamienicy jej dawny blask. Wykonała go firma Inter-System S.A. Budynek wciąż budzi powszechny zachwyt, tak jak przed wiekiem.

Źródło: tuwroclaw.com, icimss.edu.pl

Czytaj też: Architektura w Polsce | Renowacja | Zabytek | Wrocław | ArchitekturaKamienicaMetamorfoza