Zakończył się konkurs, dzięki któremu dowiedzieliśmy się, jak będzie wyglądać pawilon Muzeum Archeologicznego w Biskupinie. Pierwsze miejsce zdobyła koncepcja, którą przygotowali architekci z wrocławskiego biura PROLOG. Ich projekt zakłada zastąpienie istniejącego obiektu z lat 70. XX wieku.
Zadaniem architektów było zaprojektowanie budynku o powierzchni ponad 3 tys. m kw., wystawy stałej i zagospodarowanie otoczenia. Ograniczeniem była wysokość – uwzględniając zalecenia konserwatorskie nie powinna ona przekroczyć 12 m.
Obszar opracowania znajduje się rezerwacie archeologicznym w Biskupinie bogatym w nieożywione i ożywione zasoby. Pierwsze, to możliwe do wykorzystania południowe skrzydło istniejącego budynku oraz komponenty i materiały budowlane
pozyskane z rozbiórki. Drugie, to lokalna fauna, flora i warunki atmosferyczne: temperatura powietrza, wilgotność, natężenie promieniowania słonecznego, prędkość i kierunek wiatru, opady i osady atmosferyczne. Założeniem projektu jest próba wdrożenia zasad architektury cyrkularnej opartej na lokalnych zasobach
i ograniczenie potrzeb transportowania nowych materiałów w celu utworzenia pawilonu Muzeum Archeologicznego w Biskupinie.
Architekci z pracowni PROLOG wykorzystali pozostawioną konstrukcję żelbetową południowej części budynku wraz ze stropem i ścianami. Część ta stanowi punkt wyjścia dla projektu, staje się elementem centralnym, funkcjonalnym i archeologiczno-instalacyjnym. Do tej formy “dorysowano” pawilony. Elementami końcowej koncepcji są kolejno: centrala – lobby, pawilony, żywy dach.
Projektowany budynek nie ma jednego autora, są nim przecież projektanci
pozostawionej struktury, autorzy koncepcji, użytkownicy aranżujący przestrzenie wystaw i centralnego lobby, ale również upływający czas, który zmieniać będzie brązowy dach w tętniące życiem siedliska dla ptaków, owadów i roślin – opisują autorzy projektu.
Chcąc stworzyć centralne lobby, konieczne jest rozebranie istniejącego poszycia dachu ze strzechy, rozmontowanie więźby dachowej, wyburzenie północnej części oraz oczyszczenie powierzchni ścian i stropów. Przygotowanie struktury w ten sposób pozwoli na użycie jej jako węzłowego elementu nowego pawilonu, powstanie charakterystyczny dla gości punkt, w którym będą mogli się spotykać.
Do centralnie usytuowanego lobby dostawione są dwie parterowe kubatury o konstrukcji niezależnej od samego lobby. Pierwsza, mniejsza zlokalizowana jest od północy. Architekci zaprojektowali tam miejsce dla pomieszczeń warsztatowych, audytorium i kawiarni. Tę część można wyłączyć funkcjonalnie w okresach, kiedy rezerwat odwiedza mniej turystów. Druga, większa zlokalizowana jest na południe od lobby i mieści wystawę stałą, wystawę czasową, zaplecze administracyjne, magazyny, sklep z pamiątkami i toalety. W niej znajdują się funkcje, które czynne będą przez cały rok. Podział funkcjonalny pozwala na adaptację przestrzeni całego budynku do potrzeb danego sezonu.
Lokalizacja budynku na południe od istniejącego pawilonu spowodowana jest chęcią zachowania możliwie dużej liczby istniejących drzew. Dodatkowo zaproponowana lokalizacja nie koliduje z istniejącymi szlakami pieszymi.
Jak jury argumentowało swój wybór? Pierwszą nagrodę przyznano pracowni PROLOG za:
…udaną próbę wdrożenia zasad architektury cyrkularnej opartej na lokalnych zasobach, poprzez wykorzystanie i wyeksponowanie pochodzących z rozbiórki istniejącego obiektu elementów budowlanych czy użycie południowego skrzydła istniejącego budynku do stworzenia centralnego holu wejściowego, punktu początkowego przestrzennej kompozycji przyszłego Muzeum Archeologicznego. Neutralnie przestrzennie strefy wystaw stałych i czasowych, wraz z precyzyjnie zlokalizowaną strefą dostaw, pozwalają na elastyczność w kształtowaniu przyszłych ekspozycji. Rozmieszczone w narożnikach podcienie zapewniają pożądane relacje pomiędzy wnętrzem a zewnętrzem budynku, pozwalające także małym grupom zwiedzających na przeczekanie złych warunków atmosferycznych. Olbrzymim atutem pracy jest fakt, że wszystkie funkcje zlokalizowano na jednej kondygnacji, co pozwala na uniknięcie kosztotwórczych robót ziemnych oraz zmniejszenie codziennych kosztów eksploatacyjnych. „Odebraną” naturze, poprzez budowę nowego obiektu powierzchnię, zwrócono w całości w postaci brązowego dachu, który z czasem zmieniać się będzie w „tętniące życiem siedliska dla ptaków, owadów i roślin – czytamy w uzazadnieniu jury.
Drugie miejsce w konkursie zdobyła propozycja pracowni Karol Żurawski Pracownia Projektowa, trzecie miejsce zdobył architekt Maciej Siuda. Przyznano też kilka wyróżnień. Te ostatnie trafiły do autorów koncepcji: PSBA Przemysław Sokołowski Biuro Architektoniczne, Heinle, Wischer und Partner Architekci, UGO Hugon Kowalski, Bujnowski Architekci, a ostatnie wyróżnienie zdobyła koncepcja, którą przygotował architekt Marek Kuciński.
źródło: PROLOG
Czytaj też: Historia | Muzeum | Ciekawostki | Architektura w Polsce | whiteMAD na Instagramie
