Pomnik Bitwy Warszawskiej 1920 miał powstać na 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej, czyli trzy lata temu. Niestety do dziś na terenie placu nie wbito nawet łopaty. Zaniedbany plac w tak prestiżowej części stolicy to po prostu wstyd. Jest jednak światełko w tunelu. Inwestycja ma pozwolenie na budowę, które wydało miasto. Wpłynęły również dwie oferty. Inwestor, którym jest biuro “Niepodległa” założone przez poprzedniego ministra kultury prof. Piotra Glińskiego, zapowiedział, że Pomnik Bitwy Warszawskiej 1920 powstanie w 2025 roku, czyli na 105 rocznicę zwycięskiej bitwy.
Pomnik Bitwy Warszawskiej – od początku
W lutym 2020 roku, władze Warszawy ogłosiły wyniki konkursu na projekt koncepcyjny pomnika Bitwy Warszawskiej 1920. Spośród 58 zgłoszonych projektów jury za najlepszą uznało koncepcję przygotowaną przez Mirosława Nizio z pracowni Nizio Design International.
Konkurs architektoniczno-rzeźbiarski na koncepcję pomnika Bitwy Warszawskiej 1920 został ogłoszony w grudniu 2019 roku przez Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków. Wzięło w nim udział 58 projektów. Przypomnijmy niektóre z nich:
- propozycję pracowni MJZ Architekci zobaczycie TUTAJ
- propozycję pracowni M.O.C. Architekci zobaczycie TUTAJ
Tak wygląda zwycięski projekt wg. pracowni Nizio International
Pomnik Bitwy Warszawskiej 1920 ma formę, która ma przywodzić na myśl wskazówkę zegara słonecznego. Licząca 23 metry wysokości rzeźba ma być zatopiona w zieleni i otoczona fontanną. Pracownia Mirosława Nizio zinterpretowała formę tak, że obrócenie bryły w kierunku rzeciwnym do ruchu wskazówek zegara, są symbolem odwrócenia biegu historii dzięki czynom oraz odwadze Polaków, a także zwycięstwa nad niemożliwymi do pokonania siłami czasu i historii. Ramy urbanistyczne dla pomnika tworzą dwa modernistyczne bloki leżące na Osi Stanisławowskiej w powiązaniu z gwiaździstym układem Placu na Rozdrożu. Kształt pomnika sprawia, że ten zdaje się być zatrzymany w ruchu.
Zupełnie jakby w obrót wprawiły go dwie przeciwstawne siły, które mogą być rozumiane jako Wschód i Zachód, ciemność i blask – czytamy w opisie projektu pomnika.
Kontrastów jest tutaj więcej. Monumentalna rzeźba składa się ze zderzonych ze sobą elementów o dwóch rodzajach faktur: ciemniejszej i chropowatej, która dominuje w dolnej części. Drugą, górną część stanowi fragment o jaśniejszej i gładszej formie. Symboliczne zestawienie dwóch płaszczyzn daje wrażenie dynamizmu.
Tuż obok zbudowana ma zostać fontanna w formie okręgu, którą przecina 12 linii. Ta liczba odwołuje się wprost do cyklu kalendarzowego i upływania czasu. Ma być to także symbol harmonii, pełni i jedności. Zabieg ten jest również odwołaniem do ogólnoeuropejskiego aspektu Bitwy Warszawskiej, jako wydarzenia, które zmieniło bieg historii. Woda obecna na całej powierzchni to żywa materia i czynnik twórczy. To też nawiązanie do symboliki polskich rzek, w tym Wisły, które w 1920 roku stanowiły kluczową linię obronną, pozwalającą na wyprowadzenie kontrofensywy.
Przygotowany projekt zakłada stworzenie miejsca, które będzie pozbawione barier architektonicznych. Teren ten ma także pełnić funkcję rekreacyjną. Warszawiacy i turyści będą mogli tutaj nie tylko wspominać heroiczny wyczyn Polaków sprzed wieku, ale też po prostu odpocząć ciesząc się wolnością. Projekt przewiduje możliwość wyświetlania pokazów multimedialnych i projekcji na ekranie wodnym fontanny. Koncepcja zakłada także wprowadzenie małej architektury oraz roślinności – im bliżej do obelisku, tym roślinność będzie wyższa i bujniejsza, rozkwitając i wybuchając zielenią w miejscu zetknięcia z monumentem.
Za wybór projektu odpowiadał sąd konkursowy, w którego skład weszli przedstawiciele m.in. Miasta St. Warszawy, MKiDN, Stowarzyszenia Architektów Polskich, Towarzystwa Urbanistów Polskich, architekci i naukowcy. Praca sędziów została wsparta wiedzą ekspertów: Joanny Mytkowskiej (MSN), Hanny Wróblewskiej (Zachęta), Agnieszki Tarasiuk (Królikarnia), Bartka Skaldawskiego (NID), Jakuba Lewickiego (MWKZ).
Pomnik Bitwy Warszawskiej 1920 – kiedy w końcu powstanie?
Pierwotnie pomnik powstać miał w 100. rocznicę bitwy obchodzoną 15 sierpnia 2020 roku. Jednak do dzisiaj nie udało się rozpocząć prac budowlanych, a inwestycja ma już 3-letnie opóźnienie. Obecnie koszt realizacji projektu wynosi ponad 23 mln zł.
Od października br., inwestycja posiada już pozwolenie na budowę. Rolę inwestora pełni Biuro „Niepodległa”, czyli powołana przez ówczesnego ministra kultury państwowa instytucja. W piątek, 22 grudnia otwarto oferty na wykonawcę budowy pomnika. Wpłynęły dwie propozycje – firma Warbud zaproponowała ponad 34 mln zł, natomiast ZAB-BUD Sp. z o.o., wyceniła prace na nieco ponad 20 mln zł. Generalny wykonawca budowy Pomnika Bitwy Warszawskiej 1920 będzie miał 24 miesięcy na realizację zadania. Obecnie obowiązujący harmonogram zakłada, że inwestycja mogłaby być gotowa do 15 sierpnia 2025 r., gdy obchodzona będzie 105. rocznica Bitwy Warszawskiej.
Liczymy zatem, że uda się szybko podjąć wszystkie decyzje związane z realizacją inwestycji. Plac na Rozdrożu i Pomnik Bitwy Warszawskiej 1920 powinny powstać jak najszybciej.
Czytaj też: Rzeźba | Warszawa | Polska | Wydarzenia | Kultura | Sztuka | Place, Skwery, Parki |whiteMAD na Instagramie
