Siedziba Teatru Polskiej Opery Królewskiej według innej koncepcji

Kilka dni temu poznaliśmy wyniki konkursu na projekt siedziby Teatru Polskiej Opery Królewskiej. Zwyciężyła koncepcja zaproponowana przez Biuro Architektoniczne „Stelmach i Partnerzy” z Lublina (zobacz, jak wygląda TUTAJ). Publikujemy alternatywny projekt, który nie zdobył uznania sądu konkursowego.

Prezentowaną koncepcję przygotowali architekci z pracowni P2PA we współpracy z David Chipperfield Architects Berlin. Architekci w swojej koncepcji chcieli stworzyć połączenie między architekturą a naturą Łazienek Królewskich.

Główne wejście do opery, umieszczone zostało na równi z poziomem Parku Łazienkowskiego oraz zwrócono na południe w stronę Pałacu na Wyspie, którego oś symetrii stanowi oś kompozycji nowo projektowanego budynku. Zgodnie z zasadami romantycznego ogrodu krajobrazowego relacja ścieżek między obydwoma budynkami jest swobodna i rezygnuje z osiowości. Idąc od ulicy Agrykola, nowo projektowany budynek jawi się na polanie za XVIII-wiecznym Ermitażem.

W dalszej części, nawiązując do parteru ogrodowego przed Starą Oranżerią, ogród formalny nowo projektowanej opery tworzy naturalny teatr, który wykorzystuje boczną kieszeń sceny głównej jako scenę letnią. Funkcje zlokalizowane na poziomie parteru, takie jak kawiarnia, bar i kantyna dla artystów, animują wschodnią i zachodnią stronę budynku, łącząc go z Parkiem Łazienkowskim, natomiast wejście dla artystów i obszar dostaw znajdują się w północnej części obiektu – opisują autorzy projektu.

Wyraźna kompozycja budynku odzwierciedla proporcje innych obiektów pawilonowych Łazienek Królewskich. Jego dwie ortogonalne osie symetrii odnoszą się zaś do obecnego w Łazienkach klasycznego porządku palladiańskiego.

Centralna przestrzeń sceniczna wykonana jest z betonu. Wokół niej zastosowano konstrukcję drewnianą. Budynek jawi się w ten sposób prostym w duchu klasycyzmu, gdyż jego wygląd i konstrukcja harmonijnie się komplementują. Jasna, drewniana struktura podkreśla pawilonowy charakter budynku i w wysokim stopniu spełnia aspekty zrównoważonego rozwoju.


Sercem obiektu jest sala operowo-teatralna, która niczym instrument muzyczny umieszczona jest wewnątrz drewnianej konstrukcji. Szerokość widowni w obrębie parkietu oraz dystans pomiędzy dwoma balkonami odpowiadają szerokości otwarcia scenicznego. Z jednej strony tworzy to bardzo bezpośrednią i intymną relację między sceną a widownią, a z drugiej wzmacnia odczuwanie obecności innych gości w obrębie widowni. W ten sposób przestrzeń celebruje wydarzenie na żywo, w którym zarówno wykonawcy, jak i publiczność stają się wspólnotą, świadkami szczególnego doświadczenia muzyczno-teatralnego.

Kameralność sali podkreślają szlachetne forniry wypukłych paneli ściennych, tworzących akustyczną okładzinę ścian i sufitu. Aby powiększyć akustycznie efektywną objętość sali, w przestrzeni widowni za smukłym rzędem drewnianych kolumn, zintegrowano strefę cyrkulacji. W ten sposób balkony widowni „obmywane“ są przez dźwięk. Aby wzmocnić i uwiarygodnić odbiór dzieł pochodzących jeszcze sprzed XIX wieku, portal sceniczny został podwyższony do 8 m, podobnie jak w przypadku sceny w Teatrze Stanisławowskim, aby nie przypominał zanadto formatu kinowego. Żelazna kurtyna sceny będzie w związku z tym wykonana w dwóch częściach, aby nie wpłynęło to na wysokość wieży scenicznej.

Możliwości techniczne sceny w połączeniu z intymnością sali i holistycznym doświadczeniem miejsca, jego krajobrazu i architektury, pozwalają na stworzenie niemal idealnego i natychmiastowego wydarzenia artystycznego.

Projekt: David Chipperfield Architects Berlin we współpracy z P2PA, Wrocław

Partnerzy: David Chipperfield Architects, David Chipperfield, Martin Reichert, Alexander Schwarz (Architekt prowadzący)

Zespół projektowy: Hubert Pawela

Zespół konkursowy: P2PA Łukasz Kaczmarek, Maciej Marszał, Jakub Podgórski, Maciej Popławski

Wizualizacje: Piotr Banak

Współpraca:

Konsultacje z zakresu akustyki: Kahle Acoustics

Architektura krajobrazu: Wirtz International Landscape Architects, Schoten

Czytaj też: Place, Skwery, Parki  | Kultura | Sztuka | Warszawa | Architektura w Polsce | whiteMAD na Instagramie